GreenGoals Co

رویکرد EIA برای شناسایی، بررسی، پیش‌بینی و ارزیابی اثرات و پیامدهای ناشی از فعالیتهای یک طرح یا پروژه بر مؤلفه‌ها و پارامترهای شاخص زیست‌محیطی و سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری نهایی در مورد گزینه‌ها صورت می‌پذیرد. در این مرحله از فرایند EIA، گزینه‌های مختلف طرح شده و پیشنهادی، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته و در نهایت گزینه‌ای که دارای کمترین اثرات منفی بوده و یا اثرات منفی آن بیشتر قابل پیشگیری و کنترل می‌باشد‌ و در مقام مقایسه، امتیاز مثبت بیشتری را دریافت نماید، به عنوان گزینه برتر انتخاب می‌گردد. برای انتخاب روش مناسب ارزیابی اثرات زیست‌محیطی، توجه به نوع و ماهیت طرح توسعه، ابعاد و ویژگی‌های طرح، سطح اطلاعات پایه در دسترس تیم مطالعاتی EIA، دامنه و عمق مطالعات EIA، حساسیت اکولوژیکی و زیست‌محیطی محدوده مورد مطالعه، نیروی تخصصی تیم مطالعاتی، مدت زمان مقرر برای انجام ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و بودجه اختصاص یافته برای انجام آن لازم و ضروری به نظر می‌رسد.
در ماتریس ایرانی سطرها و ستون‌ها به ترتیب فاکتورهای زیست‌محیطی و فعالیت‌های پروژه را نشان می‌دهند. فاکتورهای زیست‌محیطی به تفکیک محیط‌های فیزیکی شیمیایی، بیولوژیکی، اجتماعی اقتصادی و فرهنگی طبقه‌بندی‌شده و در هر محیط ریز فاکتورهای تأثیرپذیر از اجرای پروژه با توجه به سوابق مطالعاتی موجود از طرح، بازدیدهای میدانی، تعیین می گردند.
اثرات منفی که در دامنه (5‌ـ‌) تا (1/3‌ـ‌) قرار گیرند جزء اثرات مخرب و قابل‌توجه محسوب شده و بایستی با ارائه گزینه اصلاحی میزان اثرات را تا حد امکان کاهش داد. نکته‌ای که ذکر آن در این قسمت ضروری است این است که در اجرای پروژه‌ها و طرح‌های توسعه علاوه بر اینکه سعی بر کاهش اثرات و پیامدهای منفی زیست‌محیطی است به همان اندازه باید در جهت افزایش و تقویت اثرات و پیامدهای مثبت پروژه نیز تلاش شود. سپس اثرات متقابل فعالیت‌های پروژه و فاکتورهای محیط‌زیست بر یکدیگر تعیین‌شده و به‌صورت عددهایی در دامنة 5+ تا 5‌ـ‌ بارگذاری می‌گردد. عدد ۵+ اثر مثبت(سودمندی یا مطلوبیت زیاد) و عدد 5 اثرات منفی(تخریب یا نامطلوب زیاد) را نشان می‌دهد.

پس از مرحلة امتیازدهی ماتریس، تعداد اثرات، جمع جبری، میانگین رده‌بندی و … محاسبه‌شده و در انتهای سطرها و ستون‌ها در مراحل ساختمانی و بهره‌برداری به تفکیک ارائه می‌گردد. اثر کل فعالیت‌ها بر هر فاکتور زیست‌محیطی "پیامد" نامیده شده و اثر هریک از فعالیت‌ها بر کل فاکتورهای زیست‌محیطی، با کلمه "اثر" بیان می‌گردد. پس از محاسبة میانگین رده‌بندی پنج حالت جهت نتیجه‌گیری به وقوع می‌پیوندد که در شکل زیر به طور خلاصه نحوه قضاوت ماتریس ایرانی نشان داده شده است. در انتها جمع‌بندی و گزارش نهایی ارائه‌شده و اثرات و پیامدهای(مثبت) سودمندی و (منفی) تخریب معرفی می‌گردند.

.